1970 yıllarının başından itibaren günümüz modern tıbbın vazgeçilmezi olan ultrason, günümüzde de gebelik izlenimlerinde sıklıkla kullanılmaktadır. Ultrason diğer bir adı yansılanım, insan kulağının işitemeyeceği kadar yüksek frekans üreten ses dalgalarına verilen addır. İngilizce’de yüksek ses anlamına gelen, ultra sound kelimesinden gelmektedir. Bir enerji türü olan ses, madde ve cisimlerin titreşiminden meydana gelir.
Ultrason cihazlarının çalışma şekli ise, insan kulağıyla duyulamayan yüksek frekanslı ses, bir prob (transducer) aracılığıyla dokuya yollanır. Daha sonra farklı yoğunluklardaki dokularda titreşen ses dalgaları bir monitörde (ekran) görüntülenir. İlerleyen teknoloji sayesinde artık ekrana yansıyan bu görüntüler daha net kalitede ve 4 boyutlu olarak görülmektedir. 4 boyutlu ultrason cihazı diğer boyutlara nazaran ekrana görüntüyü daha net getirerek, dokulardaki detayların ayrıştılması bile yapılabilir.
4 boyutlu ultrason ile bebeğin gerçeğe yakın görüntüsü görülebilir. Bu yöntem ile bebeğin sağlıklı olup olmadığı, cinsiyeti ve kime benzediği bile rahatlıkla fark edilebilir. Klasik 2 boyutlu ultrason düz bir açıyla ayrıntısız görüntü verirken, 4 boyutlu ultrasonda her ayrıntı vardır.
4 Boyutlu Ultrason Nasıl Yapılır?
4 boyutlu ultrason, gebelik zamanında diğer ultrason prosedürlerine benzer şekilde yapılır. Sırasıyla;
- Muayene sonrası ultrason sedyesine uzanmanız istenir.
- Karnınıza özel bir jel uygulanarak ses dalgalarının daha rahat taşınması sağlanır.
- Doktorunuz daha sonra probu tutarak, iyi bir görüntü için dairesel hareketler yapar. Görüntü anlık olarak monitöre yansır.
4 Boyutlu Ultrason Ne Zaman Yapılır?
Gebeliklerin normal izlenimleri hamileliğin ilk haftalarında ultrasonlar yardımıyla başlar. 4 boyutlu ultrason izlenimi ise ortalama 18-23 haftaları arasındadır.
4 Boyutlu Ultrasonun Avantajları Nelerdir?
- 4 boyutlu ultrasonun en büyük avantajı, bebeğin, yarık dudak, yarık damak, eksik parmaklar, omurilikten kaynaklanan rahatsızlıklar gibi fiziksel sorunların erken tanısıdır. Çünkü 2 boyutlu ultrasonda el ve ayaklardaki rahatsızlıklar net olarak görülemeyebilmektedir.
- Ense kalınlığının, 4 boyutlu ultrasonla ölçülerek bebekte, down sendromu olup olmadığı rahatlıkla görülebilmektedir.
- Bebeklerin, bir film gibi canlı görüntüleri sayesinde, gelişimleri çok daha detaylı incelenmektedir.
- Bebeklerin cinsiyetleri ve renkli görüntüleri net bir şekilde elde edilir.
- Ebeveynler bebeğin kime ve neye benzediğini çok merak ettikleri için 4 boyutlu ultrason sayesinde bebeğin ağzını, burnunu, yüzü ve çenesini, el ve ayaklarını net bir şekilde görebilmektedirler.
- Bebeğin gelişim analinizi rahat bir şekilde izlenir.
- Anne rahmindeki yapısal ve fiziksel problemler kolaylıkla teşhis edilir.
- Plasenta üzerinde oluşabilecek anomalilerin (kusur, sakatlık, anormallik) görülebilmesi.
- Herhangi bir zamanda annenin, anormal kanamalarının olması sorun olabilmektedir. Bu sorunun kaynağı, 4 boyutlu ultrason ile rahatlıkla belirlenebilmektedir.
- Annede oluşabilecek miyom, polip, kist ve urların fark edilebilmesi kolaylığı sağlamaktadır.
- Diğer ultrason görüntülerine göre bebeğin cinsiyetin daha erken teşhis edilir.
4 Boyutlu Ultrason Güvenli midir?
Yapılan bir çok araştırmalara göre ve 4 boyutlu ultrason güvenlidir. Şu ana kadar herhangi bir sorun tespit edilmemiştir. Bebekteki rahatsızlıkların, anomalilerin, fizyolojik ve kromozomsal sorunların erken teşhisi açısından da son derece güvenli ve önemlidir.
3 Boyutlu Ultrason İle 4 Boyutlu Ultrason Arasındaki Farklar Nelerdir?
3 boyutlu ultrasonda bebeğin hareketsiz görüntüleri alınır. 4 boyutlu ultrasonda bebeğin canlı ve hareketli videosu elde edilir. 2 boyutlu ultrasonlarda siyah , beyaz ve düz görüntüler alınırdı. 3 boyutlu ultrasonlarda görüntüler gerçekçi ve derinlik boyutuyla elde edilmeye başlandı. 4 boyutlu ultrason yani son teknolojik ultrason ise görüntülerin, net, canlı ve ayırt edilebilir detayları göstermesinin yanında, gerçek zamanı da göstermeye başlamıştır. Yani bebeğin doğduktan sonraki görüntüsüne en yakın görüntüyü canlı ve videolu şekilde vermektedir.