Yüksek tansiyon (hipertansiyon) damarların içerisindeki kanın damarların duvarlarına uyguladığı yüksek basınca denir. Bu basınç kalp tarafından yapılan pompalamaya ve kan damarlarının direncine bağlıdır. Kronik yüksek kan basıncı olan hipertansiyon, en yaygın tıbbi sorunlardan biridir. Hipertansiyon genellikle herhangi bir belirtiye neden olmaz ve her zaman erken evrelerde teşhis edilemeyebilir. Kalp krizi, felç, böbrek hastalığı ve diğer ciddi tıbbi sorunların önde gelen nedenlerinden biridir. Kan basıncı 2 rakamla kaydedilir. Sistolik basınç (daha yüksek sayı) kalbin vücuda kan pompaladığı kuvvettir. Diyastolik basınç (düşük sayı), kan damarlarındaki kan akışına olan direnci gösterir. Her ikisi de milimetre cıva (mmHg) cinsinden ölçülür.
Genel olarak:
Hipertansiyonu olan çoğu kişi ancak rahatsızlıkları hasar verebilecek kadar ilerlediğinde semptomlar geliştirir. Birçok durumda, ilk hipertansiyon belirtisi ani bir kalp krizi veya inme ile sonuçlanabilir. Bu nedenle hipertansiyona genellikle sessiz katil denir. Hipertansiyon tansiyonun ne kadar yüksek olduğuna göre sınıflandırılır.
Sınıflandırmalar şunlardır;
Prehipertansiyon, istenen aralıktan daha yüksek, ancak etiketli hipertansiyon için yeterince yüksek olmayan kan basıncını tanımlar. Prehipertansiyonda, sistolik basınç 120 ila 129 mmHg ve diyastolik basınç 80 mmHg'den azdır.
Prehipertansiyon ile evre 1 ve 2 hipertansiyon belirtileri nadiren görülür.
Belirtiler genellikle şunlardır;
Malign Hipertansiyon: Bu tip hipertansiyona ek olarak, hipertansif acil durum veya malign hipertansiyon adı verilen nadir, ciddi bir form vardır. Malign hipertansiyon, kan basıncı aşırı derecede yüksek olduğunda ve akut organ hasarı kanıtları eşliğinde teşhis edilir. Bu akut organ hasarı, aniden çok yüksek kan basıncına maruz kaldıklarında, çok düşük kanlanma veya kan damarlarının yırtılmasından kaynaklanır. Etkiler gözlerdeki kanamayı, böbrek yetmezliğini, kalp ritmindeki düzensizlikleri, kalp krizini, anevrizma rüptürünü veya inmeyi içerebilir.
Belirtiler şunlardır;
Kalbin ürettiği basınç, kanı, ileri doğru zorlar ve arterlerin elastik duvarlarını gerer. Kalp atışları arasında, kalp kası gevşerken, arter duvarları kanı vücudun dokularına doğru ilerleterek orijinal şekillerine geri döner. Hipertansiyon ile arterlerdeki basınç, sonunda kan damarlarına zarar verecek kadar yükselir. Hipertansiyonun nedenleri genellikle 2 genel kategoriye ayrılır.
Bunlar;
Sekonder Hipertansiyon: Sekonder hipertansiyon böbrek hastalığından kaynaklanabilir. Ayrıca, uyku apnesi, aort koarktasyonu, böbrekleri besleyen kan damarlarının hastalığı, çeşitli endokrin bezi bozuklukları, oral kontraseptif kullanımı, sigara kullanımı, fazla alkol alımı, anti-enflamatuar ilaçların (NSAID) sürekli halde kullanımı ve antidepresan kullanımını da neden olabilir.
Basit yaşam tarzı değişiklikleri genellikle yüksek tansiyonu (hipertansiyon) azaltmaya yardımcı olabilir, ancak bazı insanların da ilaç alması gerekebilir. Doktor, hastaya, yaşam tarzınızda yapabilecek değişiklikler hakkında tavsiyelerde bulunur ve bazı tansiyon dengeleyici veya düşürücü ilaçlar verebilir. Ayrıca, bazı kan ve idrar testlerini gerçekleştirir. Tansiyonu yüksek olan herkesin sağlıklı yaşam tarzı değişiklikleri yapması tavsiye edilir. İlacın önerilip önerilmeyeceği hastanın, kan basıncı ölçümüne ve kalp krizi veya felç gibi sorunlara yakalanma riskine bağlıdır.
Tansiyonun sayısal değerine göre şunlar yapılır;
Yüksek tansiyonu azaltmak için yaşam tarzınızda yapılabilecek bazı önemli değişiklikler vardır. Bu yaşam tarzı değişiklikleri kan basıncını birkaç hafta içinde düşürüp daha sağlıklı yaşam kalitesi sunar.
Yüksek tansiyon için yaşam tarzı değişiklikleri şunlardır;